Ondernemers die actief zijn in Rusland en gebruik maken van het Algemene Russische Belastingstelsel moeten BTW (Налог на Добавленную Стоимость of НДС in het Russisch) afdragen aan de Russische Belastingdienst. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Russische Vennootschapsbelasting wordt BTW in Rusland voor 100% op Federaal niveau afgedragen (en dus niet op regionaal niveau). Omdat BTW zo’n belangrijke inkomstenbron is voor de Federale Russische overheid ziet zij er streng op toe dat de regels worden nageleefd.
BTW is, zoals bekend een zogenaamde indirecte belasting die betaald wordt door de eindgebruiker.
Er zijn 3 verschillende tariefgroepen voor de Russische BTW: het nultarief, het 10% tarief en het Algemene Tarief. Het Algemene BTW-tarief in Rusland is per 1 januari 2019 verhoogd tot 20% (voorheen 18%). De regels betreffende BTW in Rusland zijn vastgelegd in hoofdstuk 21 van de Russische Belastingwet.
Op Deze Pagina
- Geschiedenis van BTW in Rusland
- Wie moet BTW-aangifte doen in Rusland
- Wie hoeft geen BTW-aangifte te doen in Rusland
- Wie komt in aanmerking voor een BTW-vrijstelling in Rusland
- Wat wordt er belast
- Wat niet wordt belast met BTW in Rusland
- Voorwaarden waaronder BTW teruggevorderd mag worden
- Het nultarief
- Het BTW-tarief van 10%
- Het 20% tarief (algemeen tarief)
- Wanneer moet BTW afgedragen worden aan de Belastingdienst?
- Wat te doen met oude contracten met oude BTW-tarieven
- Vooruitbetaling in 2018 voor goederen geleverd in 2019
- Conclusie
Geschiedenis van BTW in Rusland
Naar begin artikel
Pas op 1 januari 1992 werd BTW voor het eerst ingevoerd in Rusland. En dat waren geen halve maatregelen: het tarief bedroeg maar liefst 28%! Een jaar later, op 1 januari 1993, werd het tarief verlaagd naar 20% en op 1 januari 2004 werd het verder verlaagd tot 18%. Op 1 januari 2019 is het algemene tarief weer verhoogd naar 20%.
Wie moet BTW-aangifte doen in Rusland
Naar begin artikel
In artikel 143 van de Russische Belastingwet is bepaald wie er in Rusland BTW-aangifte moet doen. Dit zijn:
- Organisaties
- Zelfstandige ondernemers
- Personen die BTW moeten betalen in verband met het feit dat zij goederen de Grens van de Euraziatische douane-unie overbrengen.
Wie hoeft geen BTW-aangifte te doen in Rusland
Naar begin artikel
Organisaties en zelfstandige ondernemers die gebruik maken van het Vereenvoudigde Belastingstelsel in Rusland hoeven geen BTW af te dragen en aangifte te doen (zij moeten wel BTW betalen en kunnen deze niet terugvorderen). Andere organisaties moeten in principe wel BTW-aangifte doen, maar kunnen, mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan een BTW-vrijstelling aanvragen.
Wie komt in aanmerking voor een BTW-vrijstelling in Rusland
Ingevolge artikel 145 en 145.1 van de Russische Belastingwet zijn Russische belastingplichtigen in de volgende gevallen gerechtigd een BTW-vrijstelling aan te vragen.
- Organisaties en zelfstandige ondernemers die, gedurende de afgelopen 3 maanden een totale omzet van minder dan 2 miljoen roebel hadden (dit is niet van toepassing op organisaties en zelfstandige ondernemers die Uniforme Agrarische Belasting toepassen) (lid 1)
- Organisaties en zelfstandige ondernemers die de Uniforme Agrarische Belasting toepassen en een bruto omzet van niet meer dan 90 miljoen roebel in 2019, 80 miljoen roebel in 2020, 70 miljoen roebel in 2021 en 60 miljoen roebel in 2022 en de daarop volgende jaren behalen.
- Een organisatie die de status van deelnemer aan het Skolkovo project heeft verkrijgen kan voor 10 jaar BTW-vrijstelling krijgen. Als zo’n vrijstelling wordt verleend is deze geldig voor 10 jaar of tot het moment dat zijn netto-winst boven de 300 miljoen roebel uitkomt.
Het is niet mogelijk om een BTW-vrijstelling voor het importeren van goederen te krijgen (lid 3).
Wat wordt er belast
Russische boekhouders stellen zichzelf vaak de vraag of BTW geheven moet worden over een transactie. Deze sectie van dit artikel helpt u met hen mee te denken.
Artikel 146 lid 1 van de Russische Belastingwet bepaalt dat de verkoop van goederen, werken en diensten op het grondgebied van Rusland met BTW belast wordt.
Goederen zijn in artikel 38 lid 3 van de Belastingwet gedefinieerd als ieder bezit dat verkocht kan worden of bestemd is voor de verkoop. De definitie van goederen volgens de wetgeving van de Euraziatische douane-unie verschilt echter, dus pas hiermee op.
Werken zijn volgens artikel 38 lid 4 van de Russische Belastingwet activiteiten die een bepaald materieel resultaat opleveren en die verkocht kunnen worden om in de behoeften van organisaties en individuen te voorzien. Deze definitie is specifiek voor het belastingrecht van belang. In andere rechtsgebieden kan deze term andere betekenissen hebben.
Diensten, tenslotte zijn gedefinieerd in artikel 38 lid van de Russische Belastingwet als activiteiten die geen materieel resultaat opleveren.
In artikel 146 lid 2 van de Belastingwet is vastgelegd dat overdracht van goederen (of werken of diensten) voor eigen gebruik ook met BTW belast wordt. Deze term is niet nader toegelicht in de Belastingwet. Maar uit jurisprudentie en uit brieven van de Belastingdienst blijkt dat er aan 2 voorwaarden voldaan moet zijn om te gelden als ‘overdracht voor eigen gebruik’:
- Er heeft een daadwerkelijke overdracht plaatsgevonden van goederen (werken of diensten) tussen afdelingen van hetzelfde concern.
- De kosten voor het verkrijgen of produceren van de goederen verlaagt het belastbare inkomen van het bedrijf niet.
Aan beide voorwaarden moet zijn voldaan. Ook als slechts aan 1 voorwaarde niet voldaan is, hoeft geen BTW overgedragen te worden.
Import naar Rusland
Naar begin artikel
In artikel 146 lid 4 is import naar Rusland ook als een activiteit die met BTW belast wordt aangemerkt. De details over BTW die geheven wordt op import zijn vastgelegd in artikel 151 van de Russische Belastingwet. Over bijna alle import moet BTW betaald worden, maar er zijn uitzonderingen, zoals de import van bepaalde medische apparatuur naar Rusland (artikel 150 lid 2).
Geïmporteerde goederen uit lidstaten van de Euraziatische douane-unie
Naar begin artikel
Als u goederen in Rusland importeert die als herkomst Wit-Rusland, Kazachstan, Armenië of Kirgizië hebben moet u geen BTW afdragen in Rusland, maar in het land van herkomst. De BTW-aangifte uit het land van herkomst moet in dat geval aan de Russische douane getoond worden opdat de goederen vrijgegeven worden.
Wat niet wordt belast met BTW in Rusland
Ingevolgde artikel 146 lid 2 sub 1 juncto artikel 30 lid 3 van de Russische Belastingwet worden operaties die niet gekenmerkt kunnen worden als verkoop van goederen (werken of diensten) niet belast met BTW.
De volgende operaties zijn in ieder geval niet zo’n verkoop:
- Het voltrekken van operaties die ertoe dienen de circulatie van Russische en vreemde valuta te bevorderen (uitgezonderd is het verzamelen van oude muntjes, oftewel de Numismatiek) (sub 1)
- De overdracht van vaste activa, immateriële activa of ander eigendom van een organisatie aan zijn rechtsopvolger, in het geval van een reorganisatie (sub 2).
- Overdracht van vaste activa, immateriële activa of ander eigendom van een niet commerciële organisatie die haar hoofdtaak vervult, welke niet bestaat uit ondernemersactiviteit (sub 3)
- Overdracht van eigendom, waar zo’n overdracht de kenmerken van een investering heeft (in het bijzonder bijdragen aan het statutair kapitaal (sub 3)
Gratis overdracht aan officiële instanties
In artikel 146 lid 2 sub 2 is bepaald dat kosteloze overdrachten van eigendom aan de Russische staat of lokale overheden niet belast worden met BTW. Het gaat hier bijvoorbeeld om de overdracht van:
- Peuterspeelzalen/Kleuterscholen
- Sanatoria
- Elektriciteitscentrales
Voorwaarden waaronder BTW teruggevorderd kan worden in Rusland
Zoals gezegd komt u, als u meer BTW heeft betaalt aan uw leveranciers dan u heeft ontvangen en afgedragen aan de Belastingdienst, in aanmerking om BTW terug te vorderen van de Russische Belastingdienst. Dit gaat overigens vaak niet zonder slag of stoot. De volgende voorwaarden zijn van toepasing:
- U dient te beschikken over BTW-facturen ( счета-фактуры), hierop dient het toepasbare BTW percentage en het daarmee overeenkomende geldbedrag aangegeven te zijn. Bijvoorbeeld: totaal: 100 rubles, inclusief 10% BTW ten bedrage van 10 roebel.
- De goederen (diensten, werken) waarvoor u BTW wil terugvorderen dienen door u verder gebruikt te zijn in uw bedrijfsproces.
- De goederen, waarvoor u BTW wil terugvorderen dienen voldoende gedocumenteerd te zijn.
Het ontbreken van een juiste en volledige BTW-factuur leidt zonder meer tot weigering van BTW-teruggave. Hierin is de Russische fiscus heel streng.
Inkomende en uitgaande BTW verrekenenN
Naar begin artikel
Als een organisatie BTW-plichtig is in Rusland kan deze, op grond van artikel 171 van de Russische Belastingwet de aan leveranciers betaalde BTW in mindering brengen op de BTW die de organisatie zelf af moet dragen. Maar dit mag alleen als:
- De goederen zijn verkregen ten gevolgde van een rechtshandeling waarop BTW gerekend wordt
- De in- en verkoop van de goederen is voldoende gedocumenteerd, belangrijk is dat de koper is in het bezit van een BTW-factuur (счет-фактура).
- Het is niet meer dan 3 jaar geleden dat de goederen op de balans van het bedrijf zijn geplaatst.
Het verrekenen van BTW is eenvoudiger dan het verkrijgen van een BTW-teruggave van de Russische fiscus.
Het nultarief
Dit tarief is vooral van toepassing op export (vanuit Rusland naar het buitenland). De exporteur kan, nadat de exportoperatie voltooid is, de BTW die hij aan zijn Russische leveranciers heeft betaald terugvorderen van de Belastingdienst.
In de praktijk gaat de Belastingdienst niet over een nacht ijs en besteedt hij veel tijd aan controle van het feit dat u inderdaad het 0% tarief toe mag passen. Het is bijvoorbeeld niet voldoende om te bewijzen dat u de goederen vanuit Rusland naar het buitenland heeft gestuurd. U moet de Belastingdienst ook informatie verschaffen over uw buitenlandse klant en een getekend contract met hem tonen.
Afzien van uw recht het nultarief toe te passen
Naar begin artikel
Zoals gezegd kost het veel tijd en moeite, voordat de Belastingdienst uw recht om het nultarief toe te passen erkent. Daarom kiezen sommige bedrijven, voor wie export niet de voornaamste bron van inkomsten is, om het nultarief niet toe te passen. Zij vinden het de administratieve rompslomp niet waard.
Het 10 % tarief
Naar begin artikel
Het BTW-tarief van 10% is in Rusland van toepassing op de volgende goederen:
- Voedingsmiddelen: vlees, brood, eieren en diverse andere artikelen (maar niet luxe artikelen, zoals kaviaar, artikel. 164)
- Goederen voor kinderen: schoolboeken en andere soorten boeken
- Medische goederen
- Goederen, werken en diensten voor gebruik door Internationale Organisaties in Rusland
Het 20% tarief (algemeen tarief)
Naar begin artikel
Het tarief van 20% is het algemene tarief sinds 1 januari 2019. Als een van de andere tarieven niet van toepassing, is dit tarief van toepassing.
Wanneer moet BTW afgedragen worden aan de Belastingdienst?
Naar begin artikel
De termijnen voor het betalen van BTW in 2019 zien er als volgt uit:
| Periode | Voor welke datum de BTW afdragen |
| Vierde Kwartaal 2019 | 27 januari 2020 25 februari 2020 25 maart 2020 |
| Eerste Kwartaal 2020 | 27 april 2020 25 mei 2020 25 juni 2020 |
| Tweede Kwartaal 2020 | 26 juli 2020 25 augustus 2020 25 september 2020 |
| Derde Kwartaal 2020 | 26 oktober 2020 25 november 2020 25 december 2020 |
Wat te doen met oude contracten met oude BTW-tarieven
Naar begin artikel
Zoals gezegd is het algemene BTW-tarief gestegen naar 20%. De vraag is wat te doen met oude contracten, die mogelijk nog oude tarieven bevatten.
Moet een voor 2019 getekend contract veranderd worden?
Naar begin artikel
Het spreekt voor zich dat het nieuwe tarief niet afhankelijk is van wat partijen onderling hebben afgesproken. Het nieuwe tarief is automatisch van toepassing op een contract tussen twee Russische partijen. Ook als de BTW-verhoging niet in het contract is vastgelegd. Wat echter wél afhankelijk is van een contract is uit wiens zak die extra 2% komt, uit die van de koper of die van de verkoper.
De koper betaalt
Alles valt of staat bij hoe het contract geformuleerd is. Als in het contract staat dat de prijs exclusief belasting is betekent dat de prijs van het contract met 2% toe zal nemen. En die 2% komen uit de zak van de koper. Tenzij partijen wat anders afspreken natuurlijk.
De verkoper betaalt
Als er daarentegen dat de prijs inclusief BTW is, komt de extra BTW uit de zak van de verkoper. Belangrijk om te weten is dat volgens de jurisprudentie het ontbreken van een specificatie of een prijs inclusief BTW is of niet door de rechter wordt opgevat als een prijs inclusief BTW. Als u als verkoper optreedt en u dit scenario wil voorkomen moet u uw contracten dus zeker aanpassen.
Vooruitbetaling in 2018 voor goederen geleverd in 2019
Gedeeltelijke vooruitbetalingen zijn vaak onderdeel van een Russische overeenkomst voor het leveren van goederen. Maar wat als zo’n vooruitbetaling in 2018 gedaan is voor goederen die in 2019 geleverd worden?
Het moment waarop de goederen geleverd worden en de BTW-factuur is afgegeven zijn doorslaggevend om te bepalen welk BTW-tarief van toepassing is. Als de goederen in 2019 geleverd zijn is het 20% tarief van toepassing. Maar wat doe je dan met die vooruitbetaling met een BTW-tarief van 18%.
Hiervoor geldt een apart rekentarief van BTW van 18/118. Voor de vooruitbetaling draagt de verkoper 18/118 van de vooruitbetaling af. Als de goederen eenmaal geleverd zijn moet er wel 20% voor betaald worden.
Conclusie
Naar begin artikel
Het zal duidelijk zijn dat BTW in Rusland een ingewikkeld onderwerp is. Ik hoop dat dit artikel u helpt bij het krijgen van een overzicht van de regels. Natuurlijk heb ik niet op alle mogelijke vragen antwoord gegeven, dat is ook niet mogelijk in een artikel. U kunt altijd contact met ons opnemen voor een gratis eerste consult. Van Rhijn & Partners kan u helpen met het opstellen en nakijken van uw Russische contracten en bij het doen van BTW-aangifte in Rusland.
Inflatie is nu al hoog in Rusland en velen maken zich zorgen dat de stijging van de BTW ertoe zal leiden dat de prijzen nog verder zullen stijgen. Hoewel een aantal Russische bedrijven heeft aangegeven de prijzen gelijk te houden (en de 2% stijging dus voor eigen rekening te nemen) verwacht ik inderdaad dat de prijzen verder zullen toenemen door de stijging van de BTW.
Ivo van Rhijn is jurist en slavist.
